Kralendijk, 5 di yüli 2023 - Frakshon di M21 a tuma nota di e rapòrt ku a sali resientemente bou di e título “Vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) door het Openbaar Lichaam Bonaire”. Esaki ta un asina yamá ‘nulmeting’ (un bista di e situashon aktual) riba enkargo di sekretario di estado di Infrastruktura i Maneho di Awa. A hasi un investigashon spesífikamente riba dunamentu di pèrmit, supervishon i mantenshon di lei pa loke ta trata ehekushon di e tareanan akí relashoná ku konstrukshon, medio ambiente i naturalesa.
E rapòrt final ta konsistí di kasi 70 página i ta terminá ku un konklushon i vários rekomendashon. E konklushon ku henter e sistema di duna pèrmit, pero tambe e sistema di supervisá i mantené nos reglanan i leinan riba tereno di konstrukshon, medio ambiente i naturalesa no ta bon, no a bin komo sorpresa pa frakshon di M21. Durante e periodo tras di lomba ta hopi kaso tabatin ku a bin den publisidat, kaminda klaramente por a konstatá violashon di nos reglanan i leinan, konstrukshon ilegal, akusashon di metementu di polítika den maneho, empleadonan públiko ku lo ta violá nan huramentashon, kultura di miedu den e aparato ets.
Kasonan manera e rotònde na Kaya Amsterdam, konstrukshon di e di 5 piso, kaso di Chogogo ku menasa serio kontra empleadonan públiko, rapòrt di periodistanan di “Follow the money” ku a eksponé ròl di nos eks gezaghèber negativamente, posibel partisipashon di mandatarionan den desishonnan dudoso ta fresku den nos memoria. Loke e rapòrt a hasi ta pone lus skèrpi riba e mal funshonamentu aki.
Loke mas ta preokupá nos frakshon ta ku e rapòrt ta kuminsá ku e rekomendashon pa gobièrnu Hulandes riba término korto pone ehekushon di henter e pakete di duna pèrmit, supervishon i mantenshon di lei pa loke ta trata konstrukshon, medio ambiente i naturalesa bou di un servisio na Hulanda. Pues miéntras nos ke konvensé Hulanda ku nos mester haña mas outonomia den nos asuntunan interno, tin un desaroyo ta bai nèt kontrali.
A keda probá ku e aktual gobernashon ku ta un kontinuashon di e koalishon UPB-MPB ku a sinta for di 2019 ta inkapas pa goberná e isla akí i ta pone ku Boneiru ta pèrdè su outogobernashon poko poko pero sigur. Den e kaso di Chogogo Konseho Insular unánimamente a akseptá pa bin un enkuesta, pero te awe ni sikiera a bin huntu pa papia kon ta bai organisá e enkuesta aki. A kue e asuntu di rotònde tap’é i te awe no tin klaridat ken ta responsabel pa loke a pasa na e rotònde. Henter e asuntu rònt di Bonaire Holding Maatschappij, inkluso e asuntu di lus di e vèlt a keda tapá. No a hasi apsolutamente nada ku e informashon di kultura di miedu ku ta reina den e aparato i ku e eks direktor di direktorado di Planifikashon i Desaroyo, sr. Etienne v.d. Horst a ilustrá asina kla durante un presentashon den Konseho Insular.
Ta p’esei frakshon di M21 a tuma su tempu pa lesa e rapòrt aki promé ku nos a sali ku nos promé reakshon. Opviamente nos lo buska apoyo den Konseho Insular pa asina ku reseso terminá trese e tópiko aki den diskushon públikamente. Frakshon di M21 ta sumamente preokupá.
E kresementu di nos poblashon deskontrolá, konstrukshonnan deskontrolá ku ta tumando lugá, menasa serio kontra nos medio ambiente i naturalesa, kombiná ku un falta total di supervishon i mantenshon di nos reglanan i leinan eksistente, falta di regulashon nobo pa kompanianan ku tin efekto serio riba nos naturalesa i medio ambiente ta indikashonnan ku nos ta pèrdiendo nos Boneiru outéntiko. Ta indikashonnan ku poulatinamente nos ta destruyendo nos Boneiru i ku nos ta stroba nos futuro generashonnan ku nan por disfrutá di e Boneiru ku nos antepasadonan a konstruí pa nos. E desaroyo akí no por kontinuá i M21 sigur lo buska apoyo den Konseho Insular pa nos posishoná nos mes den un forma kla i fuerte, ku un kuadro di maneho pa protehá i salbaguardiá interes di e isla akí i su poblashon. Nos mester aktua awor i no warda mas.
Volgens raadslid Daisy Coffie van M21-fractie: Wij zijn onze authentieke Bonaire aan het kwijtraken. Wij moeten nú handelen en niet langer wachten!
Kralendijk, 5 juli 2023 – De M21-fractie heeft kennis genomen van een rapport dat onlangs is uitgebracht onder de titel ‘Vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) door het Openbaar Lichaam Bonaire’. Het gaat om een nulmeting in opdracht van de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat. Er werd een onderzoek gedaan, specifiek gericht op vergunningverlening, toezicht en handhaving voor wat betreft de uitvoering van deze taken met betrekking tot bouwen, milieu en natuur. Het uiteindelijke rapport bestaat uit bijna 70 pagina’s en wordt afgesloten met een conclusie en een aantal aanbevelingen. De conclusie dat het hele systeem van vergunningverlening, maar ook het systeem van toezicht houden en het handhaven van onze regels en wetten op het gebied van bouwen, milieu en natuur niet goed zijn, is geen verrassing voor de M21-fractie. In de afgelopen periode zijn er veel zaken in de publiciteit gekomen, waarbij overtreding van onze regels en wetten, illegaal bouwen, beschuldigingen van politieke bemoeienis met beleid, ambtenaren die hun eed zouden schenden, angstcultuur in het overheidsapparaat enz. duidelijk geconstateerd konden worden.
Praktijkvoorbeelden zoals de rotonde in de Kaya Amsterdam, de aanleg van een vijfde verdieping, de casus Chogogo met ernstige bedreigingen tegen ambtenaren, het rapport van de journalisten van ‘Follow the money’ die de rol van onze ex-gezaghebber negatief heeft belicht en mogelijke deelname van bestuurders bij twijfelachtige besluiten, liggen ons nog vers in het geheugen. Het rapport heeft een scherp licht laten schijnen op deze vormen van disfunctioneren.
Waar onze fractie zich het meest zorgen over maakt, is het feit dat het rapport begint met een aanbeveling aan de Nederlandse regering om op korte termijn de uitvoer van het hele pakket van vergunningverlening, toezicht en handhaving voor wat betreft bouwen, milieu en natuur bij een omgevingsdienst in Nederland onder te brengen. Terwijl wij dus Nederland ervan willen overtuigen dat wij meer autonomie moeten krijgen met betrekking tot onze interne aangelegenheden, is er een ontwikkeling die juist de tegenovergestelde richting in gaat.
Het is aangetoond dat het huidige eilandbestuur, dat een voortzetting is van de coalitie UPB-MPB die sinds 2019 het Bestuurscollege vormt, niet bij machte is om dit eiland te besturen, waardoor Bonaire langzaam maar zeker haar zelfbestuur kwijtraakt. In het geval van Chogogo heeft de Eilandsraad unaniem besloten dat er een enquête moet komen, maar tot op de dag van vandaag zijn ze niet eens bij elkaar gekomen om te praten over hoe deze enquête georganiseerd gaat worden. De kwestie rotonde werd onder het tapijt geveegd en tot op de dag van vandaag is er geen helderheid over wie verantwoordelijk is voor wat er met de rotonde gebeurd is. De hele casus rondom Bonaire Holding Maatschappij, inclusief de zaak van de sportveldverlichting, is weggemoffeld gebleven. Er is absoluut niets gedaan met de informatie over de angstcultuur die er heerst in het overheidsapparaat en die zo treffend is geïllustreerd door de ex-directeur van de directie van Ruimte en Ontwikkeling (R&O), dhr Etienne v.d. Horst tijdens een presentatie in de Eilandsraad.
Daarom heeft de M21-fractie de tijd genomen om dit rapport te lezen, voordat wij met een eerste reactie kwamen. Vanzelfsprekend gaan wij steun zoeken in de Eilandsraad, om zo gauw de reces voorbij is dit onderwerp publiekelijk ter sprake te brengen. De M21-fractie maakt zich ernstige zorgen.
De ongecontroleerde groei van onze bevolking, het ongecontroleerde bouwen dat plaatsvindt, ernstige bedreigingen tegen ons milieu en onze natuur in combinatie met een totaal gebrek aan toezicht en handhaving van onze bestaande regels en wetten, een gebrek aan nieuwe regelgeving voor bedrijven die een grote impact hebben op onze natuur en ons milieu, zijn aanwijzingen dat wij onze authentieke Bonaire aan het verliezen zijn. Het zijn aanwijzingen dat wij geleidelijk aan Bonaire aan het vernietigen zijn en dat wij ervoor zorgen dat onze toekomstige generaties niet kunnen genieten van een Bonaire die onze voorouders voor ons hebben opgebouwd. Deze ontwikkeling kan niet voortgezet worden en M21 zal zeker steun zoeken in de Eilandsraad om ons op een heldere en krachtige manier te positioneren, met een beleidskader om de belangen van dit eiland en haar inwoners te beschermen en te verdedigen. Wij moeten nú handelen en niet langer wachten.